Sevda Karaca: Gaziantep’in madencilik ihaleleriyle çevresel ve toplumsal yıkıma sürükleniyor

Emek Partisi (EMEP) Gaziantep Milletvekili Sevda Karaca, Enerji Bakanlığı bütçesi görüşülürken Gaziantep’te İslahiye’den Nurdağı’na kadar ormanların, tarım arazilerinin, su kaynaklarının “kalkınma” gerekçesiyle maden ruhsat sahalarına çevrilmesini yazılı soru önergesiyle gündeme getirdi.
1 Yılda 19 Maden Şirketine 9 Ruhsat Alanı Satışı
MAPEG, 2024 yılı başından bugüne kadar Antep’te açtığı maden ihalelerinde toplam 19 ayrı maden şirketine 9 adet ruhsat alanının satışını gerçekleştirdi. Antep’te 2023 yılı başından bugüne ÇED sürecinde 48 adet maden projesi bulunuyor. Konuyu meclis gündemine taşıyan Karaca Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar’a yazılı soru önergesi verildi. Önergede yaklaşık 2.061 futbol sahası büyüklüğündeki 1.472 hektar alanın ruhsat sahasına çevrildiği ve bunun önemli bir kısmının ormanlık alanlar, tarım arazileri ve su havzaları üzerinde yer aldığı, bazılarının ise baraj göllerine 70 metre kadar yaklaştığı ifade edildi.
3’te birine “ÇED Gerekli Değildir” Kararı
Özellikle Nurdağı ve İslahiye gibi 6 Şubat depremlerinde tamamen yıkılmış bölgelerde yeni maden ruhsatlarının verilmesinin ekosistemi ve halk sağlığını tehdit ettiğini belirten Karaca, “Gaziantep genelinde 48 maden projesi ÇED sürecindedir ve bunların %33’ü için ‘ÇED gerekli değildir’ kararı verilmiştir. Bu durum, ÇED süreçlerini engel olarak gören maden şirketlerinin kâr ve rantı için önündeki ÇED engellerini kaldırırken, halkın yaşamını, tarım ve ormanlık alanları, bir bütün olarak da ekolojik hayatı tehdit etmektedir. Gaziantep’in madencilik ihaleleriyle yeni bir çevresel ve toplumsal yıkım sürecine sürüklenmektedir.” ifadelerine yer verildi.

“Hem Çevre Hem İşçi Sağlığı Tehdit Altında”
Karaca Bakan Bayraktar’dan şu soruların yanıtını istedi:
2024 yılı başından itibaren Gaziantep’te MAPEG tarafından ihalesi yapılan tüm maden ruhsat alanlarının ilçe, köy ve koordinat bazında listesi nedir? Bu ruhsatların kaçı ormanlık alan, mera, tarım arazisi veya su havzası içinde yer almaktadır?

Nurdağı ve İslâhiye ilçelerinde, 6 Şubat 2023 depremlerinde ağır yıkıma uğramış bölgelerde aktif veya planlanan maden ruhsatları hangi şirketlere verilmiştir?
Deprem bölgesinde, 1. derece fay hattı üzerinde bulunan maden sahaları için herhangi bir jeolojik risk analizi yapılmış mıdır? Yapıldıysa sonuçları kamuoyuyla neden paylaşılmamaktadır?
Gaziantep’teki maden projelerinin %33’üne “ÇED gerekli değildir” kararı verilmesinin gerekçesi nedir? Bu kararlarda yerel halkın, meslek odalarının veya çevre örgütlerinin görüşleri alınmış mıdır?
Baraj gölüne 70 metre, tabiat parkına 1.600 metre mesafede bulunan ruhsat alanlarının su kaynaklarına etkisi üzerine Bakanlığınızca herhangi bir hidrolojik veya ekolojik etki değerlendirmesi yapılmış mıdır?
Aşırı su tüketimiyle bilinen madencilik faaliyetlerinin, Gaziantep’in artan kuraklık riski ve su stresi üzerindeki etkilerine dair Bakanlığınızın herhangi bir önleyici planı bulunmakta mıdır?
Halkın geçim kaynağı olan tarım, zeytincilik ve hayvancılık faaliyetlerini doğrudan tehdit eden bu ruhsatlar iptal edilip alanların koruma statüsüne alınması yönünde bir çalışma yürütülmekte midir?
Soma, Ermenek ve İliç’teki madenlerde yaşanan iş cinayetleri; madenlerde hem işçi sağlığı ve güvenliği hem de çevresel tahribat açısından önlem alınmadığını gösteren en belirgin örneklerdir. Bu kapsamda her işçi ölümü ve ortaya çıkan çevresel tahribat sonrası bu eksiklere dikkat çekerek önlemlerin alınacağı ifade edilse de ne etkin bir denetim ne de önleme ve koruma olmadığı açıktır. Maden şirketlerine yönelik denetimlerin sıklığı ve içeriği nedir? Bu denetimlerde çevresel tahribat, işçi sağlığı ve güvenliği veya su kirliliği tespit edilmiş midir?
Bakanlığınız, Gaziantep’te art arda açılan bu ihalelerin yerel halkta yarattığı ekolojik yıkım ve yaşam alanı kaybı endişelerine ilişkin bir çalışma düşünmekte midir?