“Türkiye Tehlike Altında, Vakit Kaybetmeden Önlem Alınmalı!”

Yeniden Refah Partisi Genel Başkan Yardımcısı ve İstanbul Milletvekili Doğan Berkin’den Orman Yangınları Uyarısı: “Türkiye Tehlike Altında, Vakit Kaybetmeden Önlem Alınmalı!”

Yeniden Refah Partisi Genel Başkan Yardımcısı ve İstanbul Milletvekili Doğan Berkin, yaz aylarında Türkiye’yi etkisi altına alan yüksek sıcaklıklar, kuraklık ve düşük nem oranları nedeniyle orman yangınlarında ciddi artış yaşandığını belirterek çarpıcı uyarılarda bulundu. Berkin, Türkiye’nin Akdeniz iklim kuşağında yer alması nedeniyle yaz aylarında yüksek riskli ülkelerden biri haline geldiğini vurguladı.

“Yangınlar Sadece Ağaçları Değil, Geleceğimizi de Yakıyor”

Berkin açıklamasında, orman yangınlarının sadece ekosistemi değil; insan sağlığını, tarımı, turizmi ve genel olarak ülke ekonomisini doğrudan tehdit ettiğini belirtti. Özellikle bazı bölgelerde rant uğruna çıkarıldığı iddia edilen yangınların ülkeye ihanet olduğunu vurgulayan Berkin, “Yangınlar bazen kasıtlı çıkarılıyor, bazen ise ihmalkârlıkla… Sonuç hep aynı: felaket!” dedi.

Müdahale Süresi Yetersiz Kalıyor

Tarım ve Orman Bakanlığı’nın verilerine göre yangınlara ortalama 11 dakikada müdahale edildiğini hatırlatan Berkin, “Bu süre olumlu gibi görünse de sıcaklığın 40 dereceyi aştığı, rüzgârın etkisini artırdığı günlerde bu müdahale süresi bile felaketi önlemeye yetmiyor” şeklinde konuştu.

“Rant İçin Ormanlar Yakılamaz!”

Doğan Berkin açıklamasında, özellikle turizm bölgelerinde yaşanan yangınların ardından imar planlarının hızla değişmesi ve yapılaşmaya açılmasının kamuoyunda büyük şüphe uyandırdığını da ifade etti:
“Orman yakan sadece doğaya değil, millete ihanet ediyor. Bu vatanın ağacı da, toprağı da, havası da kutsaldır. Rant uğruna doğaya kıyılamaz.”

Stratejik Eylem Planı Şart

Berkin, yangınlara karşı önleyici tedbirlerin artırılması, yangın söndürme filolarının güçlendirilmesi, gönüllü ekiplerin eğitilmesi ve halkın bilinçlendirilmesi gerektiğini ifade ederek sözlerini şöyle tamamladı:
“Türkiye artık her yaz bu kabusu yaşamamalı. Erken uyarı sistemleri, hava araçları, yerel yangın timleri ve sıkı denetimler ile bu felaketlerin önüne geçebiliriz. Geç kalmadan harekete geçilmelidir.”

Berkin’in açıklamaları, hem kamuoyunun dikkatini bir kez daha orman yangınlarına çekti hem de yetkililere yönelik güçlü bir çağrı niteliği taşıdı.

GENEL GEREKÇE

Türkiye’de son yıllarda yaz aylarında yaşanan yüksek sıcaklık artışı, kuraklık ve düşük nem oranları orman yangınlarının sayısını artırmaktadır. Özellikle Akdeniz iklim kuşağında yer alan Türkiye, yaz aylarında yüksek riskli ülkeler arasında yer almaktadır. Yangınlar insan sağlığına, tarıma, turizme ve ülke ekonomisine büyük zararlar vermekte olup uzmanlar, bu durumun önümüzdeki yıllarda daha da tehlikeli bir hal alabileceği konusunda uyarmaktadır. Bazı bölgelerde rant amaçlı çıkarıldığı iddia edilen yangınlar ile insan kaynaklı yangınlar büyük felaketlere neden olmaktadır. Tarım ve Orman Bakanlığı verilerine göre Türkiye’de, yangınlara ortalama 11 dakikada müdahale edebilmektedir. Ancak sıcaklıkların 40 dereceyi aştığı, rüzgârın şiddetlendiği yaz aylarında bu süre bile yetersiz kalabilmektedir. Özellikle zorlu coğrafi bölgelerde yangına ulaşmak ve kontrol altına almak zaman almaktadır. Yangınla mücadele için yeterli donanımın olmaması ve müdahale ekibinin yetersizliğinden kaynaklı 2021-2025 yıllarında yaşanan orman yangınlarında yüz binlerce hektarlık ormanlık alanlarımız yok olmuştur. Bazı bölgelerde vatandaşlarımız yangınlar nedeniyle hayatlarını kaybetmişlerdir. Mevcut Orman Kanunu orman yangınlarıyla mücadelede yeterli mevcut hükümler içermemekte olup oluşturulacak yeni kanun ile sadece orman yangınlarına erken müdahaleyle beraber güncel riskleri en aza indirerek koordineli şekilde yürütülen süreçlerin teknolojik imkânlarla yeniden ele alınmasını sağlayacaktır.

MADDE GEREKÇELERİ

MADDE 1- Orman vasfına haiz alanlarda çıkabilecek yangınların önlenmesi, yangınların en aza indirilmesi ve herhangi bir şekilde çıkabilecek yangının can ve mal kaybını en aza indirerek söndürülmesini sağlamak üzere, yangın öncesinde ve sırasında alınacak tedbirlerin, organizasyon, eğitim ve denetim şeklinin belirlenmesi amaçlanmaktadır.

MADDE 2-Madde ile kanun içerisinde yer alan tanımlar belirtilmektedir.

MADDE 3-Madde ile orman yangınına müdahalede görev alan birimler belirtilmektedir.

MADDE 4- Madde ile orman yangınına müdahalede görev alan birimlerinin görevleri belirtilmektedir.

MADDE 5- Madde orman yangınına müdahalede görev alan birimlerinin yetki alanı belirtilmektedir.

MADDE 6- Yangın söndürme faaliyetleri esnasında gerekli ekipmanlarının temin ve kullanım şekli belirtilmektedir.

MADDE 7- Yangın söndürme faaliyetleri esnasında yangın müdahale birimlerinin koordinasyon şekli belirtilmektedir.

MADDE 8- Erken uyarı sisteminin kurulması amaçlanmaktadır.

MADDE 9- Orman yangınına müdahale biriminin erken uyarı sistemindeki denetimi belirtilmektedir.

MADDE 10- Yanan orman alanlarının tekrardan orman alanı olarak geri kazandırılması amaçlanmaktadır.

MADDE 11- Orman yangınına müdahale birimlerinin bütçesi belirtilmektedir.

MADDE 12- Orman yangınına müdahale birimlerinin bütçesinin denetim şekli belirtilmektedir.

MADDE 13- Yürürlük maddesidir.

MADDE 14- Yürütme maddesidir.

ORMAN YANGINLARI İLE MÜCADELE KANUNU TEKLİFİ

BİRİNCİ BÖLÜM

Genel Hükümler

Amaç ve kapsam

MADDE 1– (1) Bu Kanunun amacı; orman vasfını haiz alanlarda çıkabilecek yangınların önlenmesi ile can ve mal kaybının en aza indirilerek yangının söndürülmesini sağlamak üzere, yangın öncesinde ve sırasında alınacak tedbirlerin, organizasyon, eğitim ve denetim şeklinin belirlenmesidir.

(2) Bu Kanun;  ormanların gözetimi, korunması, orman yangınına müdahale edilmesi ve erken uyarı sisteminin kurulması ile yanan orman alanlarında yeni orman yetiştirilmesine ilişkin usul ve esasları kapsar.

Tanımlar

MADDE 2- (1) Bu Kanunda geçen:

1. a) AFAD: Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığını,
2. b) Erken Uyarı Sistemi: Yangına hassas bölgelerde orman yangınlarının kısa bir süre içerisinde tespit edilmesini sağlayan sistemi,
3. c) Orman: Ağaçlarla birlikte diğer bitkiler, hayvanlar mikroorganizmalar gibi canlı varlıklar ile toprak, hava, su, ışık ve sıcaklık gibi fiziksel çevre faktörlerinin birlikte oluşturdukları ve karşılıklı ilişkilerin meydana getirdiği ekosistemi,

ç) Orman yangını: Serbest yayılma eğiliminde olan ve ormanda yaşama birliği içinde bulunan canlı ve cansız bütün varlıkları yakarak yok eden ateşi,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Orman Yangınına Müdahale

Orman yangınına müdahalede sorumlu kurum ve kuruluşlar

MADDE 3- (1) Orman yangınına müdahale kapsamında sorumlu kurum ve kuruluşlar şunlardır:

1. Tarım ve Orman Bakanlığı
2. İçişleri Bakanlığı
3. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişliği Bakanlığı

ç)   Jandarma Genel Komutanlığı

1. AFAD
2. Mahalli idareler
3. İlgili sivil toplum kuruluşları

(2) Birinci fıkrada yer alan kurum ve kuruluşlar tarafından orman yangınına müdahale birimleri oluşturulur.

(3) Bu kurum ve kuruluşların koordinasyonu Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından sağlanır.

(4) Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından çıkarılacak yönetmelik ile düzenlenir.

Orman yangınına müdahale birimlerinin görevleri

MADDE 4- (1) Orman yangınına müdahale birimleri, orman yangınlarından korunmak veya bunların zararlarını azaltmak amacıyla sorumlu oldukları alanlarda gerekli afet ve acil durum plânlarını yapar, ekip ve donanımı hazırlar.

Orman yangınına müdahale birimleri tarafından alınan tedbirler

MADDE 5- (1) Orman alanlarında yaygınların önlenmesi amacıyla orman yangın atlama yollarının açılması, gençleştirme çalışmalarının yapılması, ormanlık alanların temizlenmesi, yangına müdahalede su kaynaklarına erişimin sağlanması, elektrik nakil hatlarının bakımına ilişkin denetimlerin sağlanması ve benzeri hususlarda orman yangınına müdahale birimleri tarafından alınan tedbirler, Tarım ve Orman Bakanlığı Orman Genel Müdürlüğü tarafından yerine getirilir.

Yangın söndürme faaliyetleri

MADDE 6– (1) Yangın müdahale birimleri; yangın söndürme uçakları, helikopterler, insansız hava araçları gibi yangınla mücadelede kullanmak üzere hava araçları edinebilir, bakımını yapabilir ve işletimini sağlayabilir.

Koordinasyon

MADDE 7- (1) Yangın söndürme faaliyetleri esnasında yangın müdahale birimlerinin koordinasyonu Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından sağlanır.

Erken uyarı sistemi

            MADDE 8– (1) Yangına hassas bölgelerde orman yangınlarının kısa bir süre içerisinde tespit edilmesini sağlayan sistemdir.

Erken uyarı sisteminin kurulması

MADDE 9- (1) Yangına hassas tüm bölgelerde erken uyarı sistemi kurularak orman yangınının müdahale birimi tarafından denetimi sağlanır.

(2) Birinci fıkra kapsamındaki bölgelerin belirlenmesi ile erken uyarı sisteminin kurulmasına ilişkin usul ve esaslar, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından çıkarılacak yönetmelik ile düzenlenir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Orman Alanlarının Geri Kazandırılması

Yanan orman alanlarının geri kazandırılması

MADDE 10- (1) Yangın, sel, heyelan gibi afetlere maruz kalan ormanlık alanların statüsü değiştirilemez, bu alanlar imara açılamaz ve üçüncü kişilere devredilemez. Ormanlık alanlarda ağaçlandırma ve ormanlaştırma çalışmaları amacı dışında yapılmış olan her türlü yapı ve bina yıkılır.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Mali Hükümler

Bütçe

MADDE 11– (1) Orman yangınına müdahale birimlerinin bütçesi, merkezi yönetim bütçesinden tahsis edilir. Ayrıca, sivil toplum kuruluşları fonları, uluslararası hibeler ve bağışlardan yararlanabilir.

Bütçe denetimi

MADDE 12- (1) Orman yangınına müdahale birimlerinin bütçesinin denetimi Sayıştay tarafından yapılır.

Yürürlük

MADDE 13– (1) Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

            MADDE 14– (1) Bu Kanun hükümlerini Cumhurbaşkanı yürütür.