“Tüketici Hakları Raporu: Mevcut Yasa Teklifi Yetersiz Kaldı!”
Edirne Milletvekili Prof. Dr. Mehmet Akalın, Meclis’te gerçekleştirdiği konuşmada, yeni yasa teklifinin tüketici sorunlarını çözmekte yetersiz kaldığını sert bir dille eleştirdi. Tüketici Hakem Heyetleri’ne yapılan başvuruların hızla arttığını, 2022’de 650 bin, 2023’te ise bu sayının 720 binin üzerine çıktığını belirterek, bu başvuruların ne kadarının çözümle sonuçlandığını sordu. Akalın, tüketicilerin haklarını aramak için aylarca beklemek zorunda kaldığını vurgulayarak, mevcut sistemin ne denli yetersiz olduğunu ortaya koydu.
Rekabet Kurulu’nun 2023 yılında büyük şirketlere kesilen 2.6 milyar TL’lik idari para cezalarının, şirketlerin kar marjları açısından etkisiz kaldığını söyleyen Akalın, “Bu cezalar, büyük holdingler için küçük bir masraf olarak görülüyor. Tüketiciler sürekli olarak yanlış yönlendiriliyor, kandırılıyor ve dolandırılıyor,” ifadelerini kullandı. Akalın, art niyetli firmaların cezaları ödemeyi işin bir parçası olarak gördüklerini ve düzenlemelerin bu kısır döngüyü kırmaya yetmediğini belirtti.
Dijital dünyada yaşanan sorunları da gündeme getiren Akalın, Türkiye’nin e-ticaret hacminin 2022’de 650 milyar TL’yi aştığını ancak bu devasa pazarda tüketici haklarının göz ardı edildiğini ifade etti. “Sahte ürünler, teslim edilmeyen siparişler ve kişisel veri ihlalleriyle dolu bir dijital ortamda, halkımızın verileri sürekli tehdit altında,” dedi. Her iki kişiden birinin, internet üzerinden paylaştığı verilerin güvenliği konusunda kaygı duyduğunu vurgulayan Akalın, bu tehditlere karşı etkili bir yaptırım mekanizmasının bulunmadığını belirtti.
Ekonomik krizin etkilerini de dile getiren Akalın, gıda fiyatlarındaki fahiş artışlara dikkat çekerek, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre gıda enflasyonunun %60’ı aştığını kaydetti. “Market raflarındaki fiyatların her gün değiştiği bir ortamda, fiyat denetimi ve şeffaflık nerede?” diye sorarak, gıda denetimlerinin göstermelik olduğunu belirtti. “Gıda Komisyonu denetim yapıyor diyoruz, ama bu denetimlerin sonucunda vatandaşın cebine yansıyan bir iyileşme var mı?” diyerek mevcut durumu eleştirdi.
Telekomünikasyon sektöründeki sorunlara da değinen Akalın, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’na gelen şikayetlerin her yıl arttığını söyledi. Vatandaşların internet ve telefon faturalarında sürekli hatalarla karşılaştığını, tarifelerini değiştirmek istediklerinde ise cezalarla karşılaştıklarını belirtti. Bu sorunların çözümü için ciddi bir çalışma olmadığını vurgulayan Akalın, şirketlerin lobicilik faaliyetlerinin düzenlemeleri etkisiz hale getirdiğini ifade etti.
Son olarak, tüketici haklarının bilinçlendirilmesi meselesine değinen Akalın, Ticaret Bakanlığı’nın raporuna atıfta bulunarak halkın %65’inin temel tüketici haklarından ve kendilerine sunulan hizmetlerden habersiz olduğunu belirtti. Bu durumun büyük bir başarısızlık olduğunu vurgulayan Akalın, “Tüketici bilgilendirme kampanyaları maalesef yetersiz, eğitimler yok denecek kadar az,” dedi.
Akalın, “Sonuç olarak, tüketiciyi koruyacak, firmaları dizginleyecek ve denetim mekanizmalarını güçlendirecek düzenlemeler olmadan, bu kürsüde konuştuğumuz her şey anlamsız kalacaktır,” diyerek sözlerini tamamladı.