TARIMDA %12 KÜÇÜLME: FAİZE 1000, ÇİFTÇİYE 6 LİRA

Saadet Partisi Antalya Milletvekili Şerafettin Kılıç, TBMM Genel Kurulu’nda 2026 Yılı Tarım ve Orman Bakanlığı bütçesi üzerine yaptığı konuşmada, tarımda yaşanan küçülmeye, desteklerin yetersizliğine ve artan ithalata dikkat çekti. Kılıç, açıklanan bütçenin tarımı güçlendiren değil, çöküşü derinleştiren bir anlayışı yansıttığını söyledi.
“Bu Tablo Tarımın Çöküş Tablosudur”
Tarımda yaşanan daralmanın artık gizlenemez bir noktaya geldiğini ifade eden Kılıç, sektörün 2026 bütçesiyle birlikte dip yaptığını belirterek şu değerlendirmede bulundu:
“Önümüzde duran tablo, tarımın çöküş tablosudur. Bu yıl tarımda yüzde 12’lik bir küçülme yaşanmıştır. Tarımsal desteklerin faiz giderlerine oranı binde 6’ya kadar düşmüştür. Yani devlete faize 1000 lira ödenirken, çiftçiye sadece 6 lira destek verilmiştir. İktidar bu tabloyu kelime oyunlarıyla tersinden göstermeye çalışsa da rakamlar açıktır, gerçekler ortadadır.”
“Türkiye İthalatın Pazarı Hâline Getirildi”
Türkiye’nin tarım ülkesi olmasına rağmen ithalat cennetine dönüştürüldüğünü söyleyen Kılıç, özellikle hayvancılık ve temel tarım ürünlerinde dışa bağımlılığın bilinçli bir tercihe dönüştüğünü vurguladı:
“Bugün Türkiye, tarımsal ürün ithalatında dünyanın pazarı hâline getirilmiştir. Sığırdan buğdaya, mısırdan bakliyata, tohumdan gübreye kadar her alanda Türkiye bir numaralı müşteri olarak görülüyor. Bakanlık bütçesinde yer alan 262 milyar liralık vergi harcaması, ithalattan vazgeçilen gümrük vergilerinin itirafıdır. Sadece bu yılın ilk sekiz ayında sığır ve et ithalatına 1 milyar dolardan fazla para harcanmıştır.”
“Çiftçinin 604 Milyar Lirası Nerede?”
Tarım Kanunu’na göre çiftçiye verilmesi gereken desteklerin bütçede yer almadığını hatırlatan Kılıç, ortaya çıkan farkın açık bir hak gaspı olduğunu ifade etti:
“Tarım Bakanlığının bütçesi 542 milyar liradır. Oysa yasa gereği çiftçiye ödemeniz gereken destek miktarı 772,5 milyar liradır. Siz ise sadece 168 milyar liralık destek açıklıyorsunuz. Aradaki fark 604,5 milyar liradır. Soruyorum: Çiftçinin hakkı olan bu para nerede, neden bütçede yok? En temel ürünlerde bile dışa bağımlı hâle gelmemizin sebebi budur.”
“Köyler Boşalıyor, Çiftçi Borçla Ayakta Durmaya Çalışıyor”
Kırsalın hızla çöktüğünü ve tarımın genç nesillere aktarılamadığını dile getiren Kılıç, çiftçinin borç sarmalına itildiğini söyledi:
“Köyler boşalıyor ama kırsal kalkınmaya ayrılan pay bakanlık bütçesinin sadece yüzde 11,2’si. Ortalama çiftçi yaşı 57’ye çıkmış durumda. 2019’da borcu olmayan çiftçi oranı yüzde 55’ti, bugün yüzde 28’e düşmüştür. Her dört çiftçiden üçü borçludur. Çiftçinin bankalara olan borcu 1 trilyon lirayı aşmıştır. Borçla üretim yapan bir çiftçi toprağında tutunamaz.”
“Uzman Yok, Denetim Yok, Savrulma Var”
Tarımda yaşanan sorunların yalnızca bütçe değil, yönetim ve denetim eksikliğinden de kaynaklandığını belirten Kılıç, uzman istihdamı konusunda ciddi yetersizlikler bulunduğunu söyledi:
“Orman sahipsiz, çiftçi borçlu, besici yalnız bırakılmıştır. Şap hastalığı kontrol altına alınamamış, kahverengi kokarca tarlaları istila etmiştir. Tağşiş ürünler raflarda, tarım ürünleri gümrüklerden geri dönmektedir. Bunun nedeni uzman eksikliğidir. Veteriner hekim, gıda mühendisi, ziraat mühendisi istihdamı yetersizdir. Tarımı bu savruklukla yönetemezsiniz.”
Konuşmasının sonunda iktidara çağrıda bulunan Kılıç, tarımın masa başından değil, sahadan ve bilimle yönetilmesi gerektiğini vurguladı.